سوّم ماه صفر

شاهى كه حكم بر فلك و بر ستاره داشت = آزرده شد چنان كه ز مردم كناره داشت

عمرى اسير محنت و از عمر خويش سير = جز صبر چون دچار بلا شد چه چاره داشت؟

حق خلافتش چه به ناحق گرفته شد = از سوز دل به رونق باطل نظاره داشت

گر مي شنيد كوه گران آنچه او شنيد = از هم شكافت، گر چه دل از سنگ خاره داشت

آن دم كه از سمند خلافت پياده شد = شوريده بر سرداق او هر سواره داشت

چون در رسيد خنجر بران به ران او = يكباره رفت اگر كه نه عمر دوباره داشت

روى زمين مگر همه سيناى طور بود = از بس كه آه سينه شكافتش شراره داشت

آن كس كه بود رابطه حادث و قديم = از زهر جانگزا جگرى پاره پاره داشت

تنها نشد ز سوده الماس خون جگر = تا عمر داشت خون جگر را هماره داشت

خونابه غم از جگر اندر پياله ريخت = يا غنچه گل از دهن شاخ لاله ريخت

آيت الله عظيم شيخ محمد حسين اصفهاني

روز : ولادت حضرت امام باقر (صلوات الله عليه)
در اين روز، سنه 57، در مدينه طيبه حضرت امام محمد باقر (عليه السلام) متولد شد و بعضى روز ولادت غره رجب گفته اند. والده ماجده اش حضرت فاطمه دختر امام حسن مجتبى (عليه السلام) بوده كه او را ام عبدالله ميگفتند و آنحضرت ابن الخيرتين و علوى بين علويين بود.
شيخ كلينى از ابو الصباح روايت كرده كه حضرت امام محمد باقر (عليه السلام) فرمود: روزى مادرم در زير ديوارى نشسته بود كه ناگاه صدائى از ديوار بلند شد و از جا كنده شد، چون خواست كه بر زمين افتد، مادرم بدست خود اشاره كرد بديوار و فرمود: نبايد فرود آئى، قسم بحق مصطفى (صلى الله عليه وآله) كه حق تعالى رخصت نمي دهد ترا در افتادن. پس آن ديوار معلق در ميان زمين و هوا باقى ماند تا آنكه مادرم از آنجا گذشت. پس پدرم، امام زين العابدين (عليه السلام) صد اشرفى براى او تصديق كرد. و نيز راوى از حضرت صادق (عليه السلام) روايت كرده كه روزى آنجناب ياد كرد جده اش مادر حضرت امام محمد باقر (عليه السلام) را و فرمود كه: جده ام صديقه بود و در آل حضرت حسن بانويى به درجه و مرتبه او نرسيد. و مخفى نماند كه آنچه از اخبار و آثار در علوم دين و تفسير قرآن و فنون آداب و احكام از حضرت باقر العلم روايت شده زياده از آن است كه در حوصله عقل بگنجد و بقيه صحابه و وجوه تابعين و روساء فقهاء مسلمين پيوسته از علم آن جناب اقتباس ميكردند. شيخ مفيد از عبدالله بن عطاء مكى روايت كرده كه مي گفت: هرگز نديدم علماء را نزد احدى احقر و اصغر چنانچه مي ديدم آنها را در نزد جناب محمد باقر (عليه السلام) و هر آينه ديدم حكم بن عتيبه را با آن كثرت علم و جلالت شأن كه در نزد مردم داشت، گاهيكه در نزد آن جناب بود چنان مى نمود كه طفل دبستانى است كه در نزد معلم خود نشسته و جابر بن يزيد جعفى هر گاه از آن حضرت روايتى مي كرد، مي گفت: حديث كرد مرا وصى اوصياء و وراث علوم انبياء محمد بن على بن الحسين (صلوات الله عليهم اجمعين). شيخ كشى از محمد بن مسلم روايت كرده كه گفت: در هر امر مشكلى كه رو مي كرد از حضرت امام محمد باقر (عليه السلام) سوال مي كردم تا آنكه سى هزار حديث از آن جناب سؤال كردم و از حضرت صادق شانزده هزار حديث. شيخ مفيد از جابر بن عبدالله انصارى روايت كرده است كه گفت: حضرت رسول (صلى الله عليه وآله) بمن فرمود: اى جابر! اميد است كه تو در دنيا بمانى و ملاقات كنى فرزندى از من كه از اولاد حسين خواهد بود كه او را محمد نامند. يبقر علم الدين بقرا، يعنى او مي شكافد علم دين را شكافتنى. پس هر گاه او را ملاقات كردى سلام مرا باو برسان. و هم مفيد روايت كرده از حضرت صادق (عليه السلام) از پدر بزرگوارش كه فرمود: داخل شدم بر جابر بن عبدالله انصارى پس سلام كردم، جواب سلام مرا داد و گفت: تو كيستى؟ و در آن وقت چشم جابر نابينا شده بود. گفتم: منم محمد بن على بن الحسين پس گفت: اى پسر جان من ! نزديك من بيا، چون من نزديك او رفتم، دست مرا بوسيد. آنگاه خود را روى پاهاى من افكند و قدمهاى مرا بوسيد. من چون چنين ديدم خود را كنارى كشيدم. آنگاه جابر گفت رسولخدا (صلى الله عليه وآله) ترا سلام رسانيد. گفتم: بر رسولخدا سلام و رحمت و بركات خدا باد. پس گفتم: اى جابر! بيان كن از براى من چگونه آن حضرت مرا سلام رسانيد. جابر گفت كه: روزى من در خدمت آن حضرت بودم كه به من فرمود: اى جابر! اميد مي رود كه تو زنده باشى تا درك كنى مردى از فرزندان مرا كه او را محمد بن على بن الحسين گويند. يهب الله له النور و الحكمة، حق تعالى نور و حكمت خويش را باو عطا خواهد فرمود. پس او را از جانب من سلام برسان. فقير گويد كه احاديث بسيار به اين مضمون در كتب فريقين روايت شده است.

روز : شهادت جناب زيد بن علي بن الحسين (عليهما السلام) در سال 121 هجري
بروايت صدوق در عيون أخبار الرضا (عليه السلام) از حضرت امام صادق (صلوات الله عليه): زيد در روز جهارشنبه اول ماه صفر قيام نمود و روز بنجشنبه را هم بود و روز جمعه شهيد گرديد.

چنانچه سيد نقل فرموده؛ امروز مستحب است كه دور ركعت نماز كند در ركعت اول حمد و انا فتحناه و در دوم حمد و توحيد بخواند و بعد از سلام صد مرتبه صلوات بفرستد و صد مرتبه بگويد: اللهم العن آل ابى سفيان و صد مرتبه اسثغفار كند، پس حاجت خود را بخواهد.